3D ფიგურის შიგნით მოთავსებულ სივრცის ნაწილს მოცულობა ეწოდება. ფიგურის შიგნით მოთავსებული კუბების რაოდენობა მისი მოცულობაა.
თუ კუბის წიბოს სიგრძეა 1სმ, მაშინ მოცულობის ერთეულია სმ3 .
კუბი
კუბს აქვს 6 გვერდი (წახნაგი). თითოეული მათგანი კვადრატია.
ნახაზზე ნაჩვენები კუბის წიბოა 2სმ.
მართკუთხა პარალელეპიპედი
მართკუთხა პარალელეპიპედის გვერდები მართკუთხედებია. მისი მოცულობის საპოვნელად დავთვალოთ ფიგურის შიგნით მოთავსებული კუბების რაოდენობა.
მაგალითი:
გამოთვალეთ ნახაზზე მოცემული მართკუთხა პარალელეპიპედის მოცულობა.
ვინაიდან ყველა კუბი არ ჩანს, უპრიანია ფიგურა დავყოთ შრეებად.
ზედა ფენაში 12 კუბია. სულ 3 ფენაა. მაშასადამე, მართკუთხა პარალელეპიპედში გვაქვს
3 x 12 = 36 კუბი.
ფიგურის მოცულობა = 36 კუბს.
მართკუთხა პარალელეპიპედის მოცულობის გამოსათვლელი ფორმულა როდესაც მოცემულია მისი ზომები, ანუ სიგრძე, სიგანე და სიმაღლე.
მართკუთხა პარალელეპიპედის მოცულობა =სიგრძე x სიგანე x სიმაღლე
მაგალითი:
გამოთვალეთ ნახაზზე მოცემული მართკუთხა პარალელეპიპედის მოცულობა.
მოცულობა = 10 x 6 x 5 = 300სმ3(როგორც ხედავთ, მოცულობა კუბურ ერთეულებში იზომება)
შენიშვნა: ისევე როგორც ფართობების შემთხვევაში, შესაძლებელია მოცულობების შეკრება და გამოკლება.
მაგალითი:
მართკუთხა პარალელეპიპედს ამოაჭრეს აგრეთვე მართკუთხა ფორმის გული, როგორც ეს დიაგრამაზეა ნაჩვენები. იპოვეთ მისი დარჩენილი ნაწილის მოცულობა.
მთლიანი მოცულობა = 20 x 10 x 6 = 1200სმ3
ამოჭრილი ნაწილის მოცულობა = 5 x 10 x 2 = 100სმ3
დარჩენილი მოცულობა= 1200 – 100 = 1100სმ3
პრიზმა
პრიზმის მოცულობა
პრიზმა სივრცული ფიგურაა. პრიზმის ნებისმიერი კვეთა, რომელიც ფუძის პარალელურია, ფუძის ტოლ ფიგრას გვაძლევს. ეს ნათლად ჩანს ნახაზზე.
სამკუთხა პრიზმა
პრიზმის მოცულობის გამოსათვლელი ფორმულა
პრიზმის მოცულობა = ფუძის პარალელური კვეთის ფართობი x სიმაღლე
მაგალითი
სამკუთხა პრიზმის მოცულობა = სამკუთხედის ფართობი x სიმაღლე= (½ x10 x 6) x 20
= 30 x 20
Volume = 600სმ3