skoool Sri Lanka

აირჩიეთ ენა: ENGLISH | ქართული

იხილეთ ზოგიერთი სასწავლო ობიექტი

კუთხის სახეები

ნერვული რკალი

პერიოდული სისტემა

სამყაროს წარმოშობა

კომეტები

« back

რიცხვი - პროცენტი

პროცენტის ცნება | პროცენტის გამოთვლა | პროცენტული ზრდა ან კლება
რაოდენობის პროცენტის სახით ჩაწერა

პროცენტის ცნება

პროცენტი არის წილადი, რომლის მნიშვნელია 100.

მაგალითად,	50 პროცენტი (50%) = 50/100 = 1/2
	20 პროცენტი (20%) = 20/100 = 1/5

წილადის ან ათწლადის პროცენტის სახით ჩაწერისას ეს რიცხვი უბრალოდ გაამრავლეთ 100–ზე

მაგალითები:	½ x 100 = 50		ანუ	½ = 50%
	¼ x 100 = 25		ანუ	¼ = 25%
	1/3 x 100 = 33	1 3	ანუ	1 3	= 33	1 3	%
	0.35 x 100 = 35		ანუ	0.35 = 35%
	0.625 x 100 = 62.5		ანუ	0.625 = 62.5%

იმისათვის, რომ პროცენტი ჩავწეროთ ათწილადის ან წილადის სახით, იგი 100–ზე უნდა გავყოთ.

მაგალითები:	28% = 28/100 = 7/25
	75% = 75/100 = ¾
	28% = 28/100 = 0.28
	75% = 75/100 = 0.25

რიცხვის პროცენტის დათვლა

მაგალითი 1: იპოვეთ 40–ის 25%.

მეთოდი: ჩაწერეთ 25% წილადის სახით და გაამრავლეთ 40–ზე.

40–ის 25%	=	25 100	x 40
	=	¼ x 40
	=	10

მაგალითი 2: გამოთვალეთ 60–ის 50%.

60–ის 50%	=	50 100	x 60
	=	½ x 60
	=	30

შენიშვნა: კალკულატორის გარეშე მუშაობისას 10% მარტივად შეიძლება გამოვთვალოთ.

10% = 10/100 =1/10 ე.ი. 10% მოცემული რიცხვის მეათედი ნაწილია. მის გამოსათვლელად მოცემული სიდიდე უნდა გავყოთ 10–ზე.

30–ის 10% = 30 ÷ 10 = 3

80–ის 10% = 8

250–ის 10% = 25

16–ის 10% = 1.6

38–ის 10% = 3.8

რიცხვის 10% გამოიყენება სხვა პროცენტების გამოთვლისას:

	30–ის 20%	= 3 x 2 = 6 (გააორმაგეთ 10%)
	30–ის 30%	= 3 x 3 = 9 (გაასამმაგეთ 10%)
	30–ის 15%	= 30–ის 10% + 30–ის 5%
		= 3 + 1.5
		= 4.5

ამ მეთოდის გამოყენებით 10–ის ან 5–ის ჯერადი ნებისმიერი პროცენტის კალკულატორის გარეშე გამოთვლაა გარეშე.

პროცენტული ზრდა ან კლება

მაგალითი 1: გაზარდეთ 40 ლარი 8%–ით.

მეთოდი: იპოვეთ 40–ის 8% და დაუმატეთ 40–ს.

	40–ის 8%	= 40–ის 8/100
		= 40 ÷ 100 x 8
		= 3.2 (კალკულატორით)

ასე რომ , 40–ის 8% = 3.20 ლარი (შენიშვნა: კალკულატორზე გამოთვლის შედეგად მივიღებთ3.2. თუმცა, არ უნდა დაგვავიწყდეს ფულის ერთეულის მითითება. ამიტომ ეს შედეგი ჩაიწერება როგორც 3.20 ლარი)

შევკრიბოთ მიღებული რიცხვი და 40. მაშასადამე, პასუხია 43.20 ლარი

ან

40–ის (100 + 8)%	= 108% of 40
	= 108/100 of 40
	= 40 ÷ 100 x108 (გამოიყენეთ კალკულატორი)
	= £43.20

მაგალითი 2:40 ლარი შეამცირეთ 8%–თ.

ამ შემთხვევაში საწყის რაოდენობას (40) აკლდება მისი 8%.

£

40 ლარი – 3.20 = 36.80 ლარი

ან

100 – 8 = 92 ე.ი. 40–ის 92% = 36.80 ლარი

მაგალითი 3: ფასდაკლებაზე საქონლის ფასმა დაიკლო 30%–ით. რა იქნება იმ ქურქის გასაყიდი ფასი, რომელიც 80 ლარი ღირდა?

ფასდაკლება = 80–ის 30% = 24 ლარი

გასაყიდი ფასი = 80 – 24 = 56 ლარი

რაოდენობის პროცენტის სახით ჩაწერა

ჩაწერეთ მოცემული რაოდენობა წილადის სახით და შემდეგ გადაიყვანეთ პროცენტებში.

მაგალითი 1: ტესტზე 20 კითხვიდან 18 სწორი პასუხი იყო. კითხვების რამდენ პროცენს გასცა მოსწავლემ სწორი პასუხი?

წილადი	=	18/20
18/20 x 100	=	100 ÷ 20 x 18
	=	90
ე.ი. 18/20	=	90%

მაგალითი 2: ბავშვმა 40 კანფეტიდან 8 შეჭამა. კანფეტების რამდენი პროცენტი უჭამია ბავშვს?

8/40

20%

რამდენი პროცენტი დარჩა?

100 – 20

80 მაშასადამე, დარჩენილა კანფეტების 80%.