უტოლობის ამოხსნა
უტოლობები განტოლებების მსგავსად იხსნება.
მაგალითი 1:
ამოხსენით |
2y + 3 > 15 |
|
(–3) |
|
2y > 12 |
|
(გაყავით 2–ზე) |
|
y > 6 |
|
|
y > 6 ამონახსნი გვიჩვენებს, რომ y–ის შესაძლო მთელი მნიშვნელობებია 7, 8, 9, 10, ..................
მაგალითი 2:
ამოხსენით |
3y – 6 ≤ 9 |
|
( + 6) |
|
3y ≤ 15 |
|
(÷ 3) |
|
y ≤ 5 |
|
|
უტოლობის ნიშანი ≤ გვიჩვენებს, რომ რიცხვი 5 უტოლობის ერთ-ერთი ამონახსნია.
y–ის შესაძლო მთელი მნიშვნელობებია 5,6,7,8,9,..........
თუ y–ის წინ მდგომი კოეფიციენტი უარყოფითია, ეს წევრი გადაიტანეთ უტოლობის მარჯვენა მხარეს, როგორც ეს ნაჩვენებია ქვემოთ მოყვანილ მაგალითში.
მაგალითი 3:
ამხსენით |
5 – 2y > 3 |
|
(+ 2y) |
|
5 > 3 + 2y |
|
|
|
2 > 2y |
|
(გაყავით 2–ზე ) |
|
1 > y |
|
|
უტოლობის წაკითხვას სიმბოლოდან ვიწყებთ. მაგალითად, y<1 იკითხება, როგორც y ნაკლებია 1–ზე.
y–ის შესაძლო მთელი მნიშვნელობებია 0, –1, –2, –3,...........
ქვემოთ მოყვანილ მაგალითში დააკვირდით როგორ უნდა ამოხსნათ ორმაგი უტოლობა.
მაგალითი 4:
ამოხსენით |
3x – 1 > 2x < x + 5 |
|
|
|
ასეთ შემთხვევაში უტოლობა უნდა გავხლიჩოთ ორ ნაწილად .
|
|
|
|
|
3x – 1 > 2x |
და |
2x < x + 5 |
|
|
3x – 2x >1 |
|
2x – x < 5 |
|
|
x >1 |
|
x < 5 |
|
x–ის შესაძლო მთელი მნიშვნელობებია 2, 3, 4.
უტოლობის ამონახსნს 'მნიშვნელობათა სიმრავლე ' ეწოდება .
უტოლობის ამოხსნა გრაფიკულადაც შეიძლება. (იხილეთ თავი გრაფიკების შესახებ).
|