ელემენტები და ნაერთები

თითოეული ელემენტი გამოისახება თავისი სიმბოლოთი.

მაგალითად C ნახშირბადის სიმბოლოა.

როდესაც ელემენტის სიმბოლო ორასოიანია, მეორე ასო პატარაა, რომ არ მოხდეს ელემენტის არევა ორ განსხვავებულ ელემენტთან (რომ განვასხვავოთ ორი სხვადასხვა ელემენტისგან).

მაგალითად კობალტი Co, ის რომ CO სახით დაწერილიყო, მაშინ საქმე გვექნებოდა ნახშირბადთან და ჟანგბადთან.

ნაერთი წარმოიქმნება განსხვავებული ელემენტების შეერთებით.

ნაერთი გამოისახება ფორმულის მეშვეობით. ფორმულა გვიჩვენებს თუ რომელი ელემენტებისგან შედგება ნაერთი და თითოეული ელემენტის ატომების ფარდობით რაოდენობას.

H₂O წყლის ფორმულაა. ის გვიჩვენებს, რომ წყლის მოლეკულა ორი ატომი წყალბადისა და ერთი ატომი ჟანგბადისგან შედგება.

თქვენ შეგიძლიათ იონური ნაერთის ფორმულის დაწერა იონთა მუხტების გათვალისწინებით.

ნატრიუმის იონის (Na⁺) მუხტია პლიუს ერთი.

ქლორის იონის (Cl^-) მუხტია მინუს ერთი.

ნატრიუმის ქლორიდის ფორმულა იქნება NaCl, რადგან ნატრიუმის იონის დადებითი მუხტი ბათილდება ქლორის იონის უარყოფითი მუხტით.

კალციუმის იონი გამოისახება Ca²⁺

ჰიდროქსიდის იონი გამოისახება OH^-

კალციუმის ჰიდროქსიდის ფორმულა იქნება Ca(OH)₂ , რადგან კალციუმის იონის დადებითი მუხტის (+2) გასაბათილებლად საჭიროა იმავე სიდიდის უარყოფითი მუხტი (-2).

 

ნახშირბადი და ჟანგბადი მორეაგირე ნივთიერებებია, ნახშირორჟანგი კი - რეაქციის პროდუქტი.

ამ ქიმიური რეაქციის გათანაბრებული რეაქციის ტოლობაა:

ნახშირბადის ერთი ატომი ურთიერთქმედებს ჟანგბადის ერთ მოლეკულასთან და წარმოქმნის ნახშირორჟანგის ერთ მოლეკულას..

ფრჩხილებში მოცემული სიმბოლოები გამოხატავენ ნივთიერების მდგომარეობას.

(ა) აღნიშნავს აირადს

(მ) აღნიშნავს მყარს

(თხ) აღნიშნავს თხევადს

(ხს) აღნიშნავს ხსნარს (წყალხსნარს)


ზოგ რეაქციაში ერთზე მეტი პროდუქტია:.

პროდუქტების საერთო მასა ყოველთვის ტოლია მორეაგირე ნივთიერებების საერთო მასისა.

ამის მიზეზია ის, რომ პროდუქტებიც და მორეაგირე ნივთიერებებიც ერთი და იმავე ატომებისგან შედგება.

ამიტომ სიმბოლოებით გამოხატული ქიმიური ტოლობა უნდა გათანაბრდეს. თითოეული ტიპის ატომის საერთო რაოდენობა მორეაგირე ნივთიერებებში უნდა უდრიდეს იმავე ელემენტის ატომების საერთო რაოდენობას პროდუქტებში.

ელექტროლიზი

ელექტროლიზის დროს იონები გასცემენ ან იძენენ ელექტრონებს ელექტროდებთან.

ამ დროს გამოიყოფა ელექტრულად ნეიტრალური ატომები ან მოლეკულები.

თითოეულ ელექტროდზე მიმდინარე პროცესი შეიძლება გამოისახოს ნახევარრეაქციების საშუალებით.

ალუმინს იღებენ ალუმინის ოქსიდიდან ელექტროლიზის საშუალებით.

უარყოფითად დამუხტულ ელექტროდთან მიმდინარე ნახევარრეაქცია გამოისახება ტოლობით: